Αρχαιολογικό πάρκο στον Ορχομενό Βοιωτίας

Το πράσινο φως από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο έλαβε η αρχιτεκτονική μελέτη που προβλέπει τη δημιουργία «Αρχαιολογικού Πάρκου Ορχομενού Βοιωτίας». Με την ολοκλήρωση του έργου θα έχουν αναδειχθεί τρία από τα σημαντικότερα μνημεία του Ορχομενού: το Αρχαίο Θέατρο, ο Θολωτός τάφος του Μινύου και ο Ναός της Παναγίας Σκριπούς. Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο ενέκρινε το πρώτο στάδιο της αρχιτεκτονικής μελέτης, η οποία εκπονήθηκε από τους αρχιτέκτονες Δημήτρη Διαμαντόπουλο και Θεμιστοκλή Μπιλλή για λογαριασμό του σωματείου «Διάζωμα».

Με τη δημιουργία του ενιαίου αρχαιολογικού πάρκου επιδιώκεται η ανάδειξη της ιστορίας του
Ορχομενού. Η πόλη κατείχε κατά την αρχαιότητα εξέχουσα γεωπολιτική θέση. Μεταξύ των παρεμβάσεων που προτείνονται από τη μελέτη είναι η διαμόρφωση διαδρομών υποδοχής των επισκεπτών, η δημιουργία ενός άτυπου χώρου στάθμευσης μόνο για ΙΧ στα ανατολικά της Εκκλησίας, η πεζοδρόμηση της οδού Μινύου στην περιοχή που τέμνει τον αρχαιολογικό χώρο και η κατασκευή ενός μικρού κτιρίου για τη στέγαση εκδοτηρίου, WC, αναψυκτηρίου και βοηθητικών χώρων.

Τα μνημεία

Η Εκκλησία της Σκριπούς, χτίστηκε το 874 μ. Χ. και αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους ναούς του τύπου «σταυροειδής μεταβατικός» στην Ελλάδα. Στο ναό θα γίνουν ήπιες επεμβάσεις στο προαύλιο χώρο: πλακόστρωση, δημιουργία νέας κλίσης, απομάκρυνση γερασμένων δέντρων, φύτευση νέων. Το σύνολο των παρεμβάσεων έχει ως στόχο την καλύτερη ανάδειξη του ναού. Η στερέωση του μνημείου έχει ήδη πραγματοποιηθεί με κονδύλια από το Γ’ ΚΠΣ.

Το μυκηναϊκό κτίριο που έχει εντοπιστεί δίπλα στην Εκκλησία χαρακτηρίζεται επίσης ως ένα σημαντικό κομμάτι της ιστορίας της πόλης. Τα μέλη του Συμβουλίου γνωμοδότησαν, κατά πλειοψηφία, να καταχωθεί προσωρινά και να επισημανθεί η θέση του με πινακίδα.

Το Αρχαίο Θέατρο του Ορχομενού βρίσκεται ανάμεσα στον θολωτό τάφο και το βυζαντινό ναό της Σκριπούς. Χτισμένο μέσα στην τειχισμένη Ακρόπολη και σε χρήση μέχρι την ύστερη αρχαιότητα, το μνημείο κατασκευάστηκε στους ελληνιστικούς χρόνους (4ος αι. π. Χ.) και αποκαλύφθηκε κατά τις ανασκαφές της Θ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων στις αρχές της δεκαετίας του ’70.
Για την αποκατάστασή του, το «Διάζωμα» έχει ήδη αναθέσει την εκπόνηση μελέτης, έργο που θα πραγματοποιηθεί μετά την ανασκαφική έρευνα και αποτύπωση του μνημείου, όπως έχει οριστεί στο πλαίσιο της Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτισμικής Ανάπτυξης μεταξύ της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και του ΥΠΑΙΘΠΑ.

Ο Θολωτός Τάφος του Μινύου, που κατασκευάστηκε τον 13ο αι. π.Χ., ανασκάφτηκε αρχικά από τον Ερρίκο Σλήμαν τον 19ο αιώνα. Η μεγαλοπρέπειά του εντυπωσίασε τον Παυσανία, ο οποίος στα μέσα του 2ου αι. μ. Χ. τον αντιπαράβαλλε με τα κυκλώπεια τείχη της Τίρυνθας και τις πυραμίδες της Αιγύπτου. Η συνέχιση της χρήσης του και μετά τη μυκηναϊκή εποχή είναι μια πρακτική άγνωστη για τους τάφους της περιόδου.

Στον αρχαιολογικό χώρο του Ορχομενού σώζονται επίσης κατάλοιπα ναϊκών κατασκευών, που αποδίδονται στη λατρεία του Διονύσου και του Ασκληπιού, καθώς και τμήματα της οχύρωσης της πόλης του 4ου αι. π. Χ., η οποία ενισχύθηκε από τον Φίλιππο Β’ της Μακεδονίας μετά τη νίκη το 338 μ.Χ. στη μάχη της Χαιρώνειας εναντίον του συνασπισμού των Θηβαίων και Αθηναίων. Στην τελευταία αυτή φάση ανήκει και ο Πύργος, χτισμένος με το ισόδομο σύστημα, που δεσπόζει και σήμερα στην ψηλότερη κορυφή του Ακοντίου όρους, στην ανατολική απόληξη του οποίου βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος του Ορχομενού.