Ξεκινάει η εποπτεία του δήμου

Στην εφαρμογή του Μεσοπρόθεσμου και της αντίστοιχης Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου* για την εποπτεία των δήμων προχωράει με απόφασή του ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας. Αντίστοιχες οδηγίες περιλαμβάνονται στηνΚΥΑ για τη σύνταξη των προϋπολογισμών.

Στην απόφαση ορίζεται ότι

•  τα έσοδα που προβλέπονται για το 2013 δεν θα πρέπει να είναι πάνω από 30% σε σχέση με αυτά του 2012, 
• θα υποχρεώνονται σε περικοπές δαπανών εντός 15 ημερών αν υπάρχει απόκλιση άνω του 10%. 
• τα έσοδα από ανταποδοτικά τέλη δεν θα πρέπει να καλύπτουν άλλες δαπάνες, παρά μόνο τους σκοπούς για τους οποίους θεσπίσθηκαν (φωτισμό και καθαριότητα)
• ο προϋπολογισμός οπρέπει να είναι ισοσκελισμένος.

Κανόνες για τη δημοσιονομική λειτουργία των δήμων

Με την απόφαση θεσπίζονται δημοσιονομικοί κανόνες αντίστοιχοι με αυτούς του μεσοπρόθεσμου, για τη λειτουργία των δήμων, στους οποίους περιλαμβάνονται:

-Η προσωπική δίωξη των υπευθύνων, οι οποίοι ολιγωρούν, ή αμελούν για την είσπραξη βεβαιωμένων εσόδων.

-Η αυτόματη διόρθωση των αποκλίσεων στις δαπάνες με προσαρμογές του προϋπολογισμού εντός του έτους.

-Η παρακολούθηση σε τριμηνιαία βάση της εξέλιξης εσόδων και δαπανών, ώστε να τηρούνται οι στόχοι που έχουν τεθεί από την αρχή του χρόνου.

- Η θέσπιση πλαφόν για υπερωρίες, μετακινήσεις και έκτακτες αμοιβές των υπαλλήλων, το οποίο θα είναι δεσμευτικό για τη δημοτική αρχή.

-Η απαγόρευση δανεισμού για την κάλυψη λειτουργικών δαπανών και τη λειτουργία.

-Η σύνταξη από κάθε δήμο ενός ετήσιου σχεδίου δράσης, που θα πρέπει να τηρηθεί απαρέγκλιτα.

Παρατηρητήριο και Ολοκληρωμένο Πλαίσιο Δράσης

Στην απόφαση αποτυπώνονται οι αρμοδιότητες του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης που είναι «ο έλεγχος της ορθής εκτέλεσης του προϋπολογισμού και της εν γένει πορείας των οικονομικών των ΟΤΑ, καθώς και των νομικών τους προσώπων, όπως αυτές αποτυπώνονται στο «Ολοκληρωμένο Πλαίσιο Δράσης» (ΟΠΔ).»

Το ΟΠΔ συνοψίζει το πενταετές επιχειρησιακό πρόγραμμα δράσης, το ετήσιο πρόγραμμα δράσης και τον ετήσιο προϋπολογισμό του ΟΤΑ και των νομικών του προσώπων. Περιλαμβάνει υποχρεωτικά μηνιαίους και τριμηνιαίους στόχους, δράσεις και προθεσμίες και αποστέλλεται προς έγκριση στον Ελεγκτή Νομιμότητας, ενώ η αρμόδια για την εποπτεία του ΟΤΑ αρχή αποστέλλει στο Παρατηρητήριο, σε ηλεκτρονική μορφή το ΟΠΔ, το οποίο αναρτάται στην ιστοσελίδα του υπουργείου Εσωτερικών και του οικείου ΟΤΑ.

Αναλυτικά, όπως τονίζεται στην απόφαση, οι προϋπολογισμοί, ως επιμέρους μηνιαία και τριμηνιαία στάδια, αποτυπώνουν το Ολοκληρωμένο Πλαίσιο Δράσης (ΟΠΔ) που θα πρέπει να συντάξει ο κάθε δήμος και το οποίο συνοψίζει το Επιχειρησιακό τους Πρόγραμμα, το Ετήσιο Πρόγραμμα Δράσης και τον ετήσιο Προϋπολογισμό τους. Μάλιστα, στην απόφαση σημειώνεται ότι οι δράσεις που δεν περιλαμβάνονται στο πλαίσιο, δεν χρηματοδοτούνται.

«Εάν με την έκθεση αποτελεσμάτων εκτέλεσης του προϋπολογισμού του δεύτερου και τρίτου τριμήνου κάθε οικονομικού έτους, διαπιστωθεί ότι το σύνολο των εγγεγραμμένων εσόδων και δαπανών είναι μικρότερο από τους στόχους που έχουν τεθεί από το δήμο για την περίοδο που αντιστοιχεί μέχρι τη λήξη του αντίστοιχου τριμήνου κατά περισσότερο από 10%, το οικείο συμβούλιο προβαίνει υποχρεωτικά σε αναμόρφωση αυτού, εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών, μειώνοντας στο πραγματικό τους ύψος, τους επιμέρους κωδικούς και αντιστοίχως το σκέλος των δαπανών, ώστε να μην καταστεί σε καμία περίπτωση ελλειμματικός ο προϋπολογισμό. Η συγκεκριμένη απόφαση αναμόρφωσης του προϋπολογισμού υποβάλλεται στον Ελεγκτή Νομιμότητας για έλεγχο», τονίζεται στην απόφαση.

Περιορισμός δαπανών

Επιπλέον, στην απόφαση τονίζεται ότι στον προϋπολογισμό του δήμου δεν μπορεί να εγγραφούν έσοδα από δάνεια για την κάλυψη λειτουργικών δαπανών και τα μόνα δάνεια που εγγράφονται είναι αυτά από δάνεια που «τυχόν θα συνομολογηθούν στο πλαίσιο υπαγωγής του οικείου δήμου στο ειδικό πρόγραμμα εξυγίανσης.»

Λόγω, μάλιστα, της απαγόρευσης, στην ουσία, στο δήμο να δανείζεται στην απόφαση ορίζεται ότι πρέπει να υπάρξει περιορισμός στις δαπάνες ώστε ο προϋπολογισμός να είναι ισοσκελισμένος. Δίνεται δε ενδεικτικός κατάλογος δαπανών οι οποίες πρέπει να περιοριστούν. Συγκεκριμένα:

-Οι δαπάνες υπερωριακής απασχόλησης του προσωπικού, οι οποίες πρέπει να αποβλέπουν στην αντιμετώπιση των εκτάκτων υπηρεσιακών αναγκών και να εγκρίνονται, αφού πρώτα εξαντληθούν όλα τα περιθώρια αξιοποίησής του εντός του ωραρίου εργασίας. Μάλιστα ορίζεται ότι οι δαπάνες για μισθούς θα πρέπει να περιγράφονται αναλυτικά μαζί με τις πιστώσεις με τις οποίες θα καλυφθούν.

-Οι πάσης φύσεως προαιρετικές δαπάνες του άρθρου 202 του ΚΔΚ (επιχορηγήσεις ΝΠΔΔ, αθλητικών και πολιτιστικών συλλόγων, βοηθήματα σε οικονομικά αδύνατους κ.ο.κ.).

-Οι δαπάνες συμμετοχής σε συλλογικά όργανα ιδίως όταν είναι δυνατόν το έργο τέτοιων οργάνων να αντιμετωπισθεί στο πλαίσιο των προβλεπόμενων καθηκόντων του προσωπικού.

Αναμόρφωση του προϋπολογισμού

«Η παράλειψη εγγραφής θεσμοθετημένων εσόδων από φόρους, τέλη, δικαιώματα και εισφορές που υποχρεωτικά επιβάλλονται και εισπράττονται βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, συνιστά αδράνεια είσπραξης εσόδων κατά την έννοια του άρθρου 277 του ν.3852/2010, όπως ισχύει. Τα στοιχεία αυτά εξάγονται ιδίως από τις τριμηνιαίες εκθέσεις αποτελεσμάτων εκτέλεσης του προϋπολογισμού, που συντάσσονται κατ' εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 9 του άρθρου 266 του ν. 3852/2010», αναφέρεται στην απόφαση.

Τονίζεται μάλιστα ότι απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή από τους αρμόδιους για τη σύνταξη του προϋπολογισμού επί του σημείου αυτού, καθώς υπερεκτίμηση ή υποεκτίμηση της απόδοσης των εσόδων ή εκτίμηση εσόδων που δεν έχουν νόμιμη βάση (εικονικά έσοδα), δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στην εκτέλεση του προϋπολογισμού. Εάν το ύψος των εσόδων υπερβαίνει αναιτιολόγητα τις αποδόσεις του προηγούμενου οικονομικού έτους, ο Ελεγκτής Νομιμότητας καλεί το δημοτικό συμβούλιο να αναμορφώσει κατάλληλα τον προϋπολογισμό και το ετήσιο πρόγραμμα, μέσα σε προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών.

Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 277 του 3852/2010 όπως ισχύει «ο αρμόδιος για τον προληπτικό έλεγχο των δαπανών Επίτροπος, κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους παρακολουθεί την κανονική είσπραξη των εσόδων των ΟΤΑ και των νομικών τους προσώπων και ασκεί τον έλεγχο για την είσπραξη των νομίμως βεβαιωθέντων χρεών, οφειλών ή προστίμων σε βάρος τρίτων.

Επενδυτικές δαπάνες

Στην απόφαση ορίζεται επίσης ότι στον υπό κατάρτιση προϋπολογισμό, οι επενδυτικές δαπάνες Δήμων (ΣΑΤΑ) θα εγγραφούν στα έκτακτα έσοδα ως εξής: Το ύψος της πίστωσης που θα εγγραφεί, θα είναι το ποσό της ΣΑΤΑ που έλαβε ο δήμος (και αναλογεί) για το έτος 2012 και δεν θα συνυπολογισθούν κονδύλι από τη ΣΑΤΑ έτους 2011 που έλαβαν οι Δήμοι κατά τη διάρκεια του 2012. Η διαφορά που θα προκύψει για επενδυτικές δαπάνες δήμων έτους 2013 θα εισαχθεί στον προϋπολογισμό με αναμόρφωση.

Τέλος, στην απόφαση ορίζεται ότι «οι Δήμοι, σύμφωνα με το άρθρο 264 του ν. 3852/2010, μπορούν να συνομολογούν δάνεια με αναγνωρισμένα πιστωτικά ιδρύματα ή χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς της Ελλάδας και του εξωτερικού, αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση επενδύσεων και για τη χρηματοδότηση χρεών τους που προέρχονται από επενδύσεις».

*ΠΝΠ ΓΙΑ ΔΗΜΟΥΣ