Στην Περιφέρεια πηγαίνει η αρμοδιότητα εκπόνησης και υλοποίησης του Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) από τον ΦΟΔΣΑ επειδή δεν είναι νόμιμος

Διαπιστωτική πράξη που εξέδωσε ο εκτελών χρέη Γενικού Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Ηλίας Τσέλιγκας την Πέμπτη 11 Φεβρουαρίου και καθιστά αρμόδια για την  εκπόνηση και υλοποίησης του Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) για τη Στερεά  την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας. Στην διαπιστωτική πράξη αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι ο Περιφερειακός ΦοΔΣΑ Στερεάς Ελλάδας δε λειτουργεί καισυνεπώς η αρμοδιότητα εκπόνησης και υλοποίησης του Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) για τη Στερεά Ελλάδα ανήκει στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στην περ. β’ της παρ. 2 του άρθρου 35 του Ν. 4042/2012.


Επειδή σύμφωνα με την αριθ. 374/2015 Πράξη του Ε’ Κλιμμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία «[...] η μετατροπή του ‘Περιφερειακού Συνδέσμμου Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας’σε ανώνυμη εταιρεία, και συγκεκρι μένα στον ‘Φο.Δ.Σ.Α Στερεάς Ελλάδας Α.Ε.’ παρίσταται μη νόμμιμη καθώς συντελέστηκε κατά παράβαση της προβλεπόμενης στα άρθρα 13 και 16 του ν.4071/2012 διαδικασίας, δοθέντος ότι δεν προηγήθηκε αυτής η συγχώνευση των συνδέσ ων που έχουν συσταθεί ως ΦΟΔΣΑ (ή ανωνύμων εταιρειών ή άλλωνεπιχειρήσεων και νομικών προσώπων δημοσίου δικαίουτων Ο.Τ.Α. κατάκλάδο ή τομέα που ασκούν αρμοδιότητες ΦΟΔΣΑ εντός των διοικητικών ορίων της περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας), στον ‘Περιφερειακό Σύνδεσμμο Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας’[...]»

Επίσης και το γεγονός ότι δεν έχει διαπιστωθεί με πράξη μας , όπως προβλέπεται στο άρθρο 16 του Ν. 4071/2012, συγχώνευση των φορέων που έχουν συσταθεί ως Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) ή των ανωνύμων εταιρειών ή άλλων επιχειρήσεων και νομικών προσώπωνδημοσίου δικαίου των Ο.Τ.Α. κατά κλάδο ή τομμέα που ασκούν αρμοδιότητες ΦΟΔΣΑ στον Περιφερειακό Σύνδεσμμο Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, ως εκ τούτου δεντυγχάνει εφαρμογής η παρ. 3 του ίδιου άρθρου.


Συνάντηση των Δήμων της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας με αντικείμενο την παρουσίαση του σχεδίου της μελέτης αναθεώρησης -επικαιροποίησης του Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕ.Σ.Δ.Α), πραγματοποιήθηκε  στις2 Σεπτεμβρίου 

Στην Περιφέρεια Στερεάς σήμερα λειτουργούν επτά(7) ΧΥΤΑ και δώδεκα(12) Σταθμοί Μεταφόρτωσης(ΣΜΑ). Είναι δε σε εξέλιξη και έχουν ενταχθεί ένας(1) ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ, τρεις(3) ΣΜΑ και μια(1) Μονάδα Κομποστοποίησης(ΜΚ). Τέλος προτείνονται να κατασκευαστούν στη νέα περίοδο τέσσερις(4) Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων(ΜΕΑ), ένας(1) ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ, τέσσερις(4) ΜΚ και επτά(7) ΣΜΑ. Συνολικά δηλαδή, όταν και αν ολοκληρωθεί αυτός ο σχεδιασμός, θα έχουμε 4 ΜΕΑ, 8 ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ, 22 ΣΜΑ και 6 ΜΚ και συγκεκριμένα: ΠΕ Φθιώτιδας: ΜΕΑ και ΧΥΤΥ Λαμίας, ΧΥΤΑ Δομοκού, ΜΚ Λοκρών(Μονάδα Κομποστοποίησης) και 9 ΣΜΑ, ΠΕ Βοιωτίας: ΜΕΑ και ΧΥΤΥ Θήβας, ΧΥΤΑ και ΜΚ Λιβαδειάς και 1 ΣΜΑ, ΠΕ Εύβοιας: ΜΕΑ & ΧΥΤΥ Χαλκίδας, ΜΚ Καρύστου, ΧΥΤΑ & ΜΚ Ιστιαίας, ΧΥΤΑ & ΜΚ Σκύρου και 8 ΣΜΑ, ΠΕ Φωκίδας: ΧΥΤΥ, ΜΚ και ΜΕΑ Δελφών και 2 ΣΜΑ. Η Ευρυτανία προβλέπεται να έχει μόνο 2 ΣΜΑ

Προσφυγές ΦΟΔΣΑ

ΦΟΣΔΑ Στερεάς Ελλάδας  έχει αποφασίσει να  ασκηθούν προσφυγές κατά  παλαιότερων αποφάσεων του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας – Στερεάς Ελλάδας, ενώπιον των κατά τόπο αρμόδιων Επιτροπών του άρθρου 152 του ν. 3463/2006 και αναμένεται να κάνει το ίδιο και σε αυτή την περίπτωση. Σύμφωνα με το σκεπτικό του ΦΟΔΣΑ "η ακυρότητα της σύστασης του Περιφερειακού ΦοΔΣΑ Στερεάς Ελλάδας Α.Ε. μπορεί να επέλθει μόνο
α) κατόπιν αποφάσεων των αρμοδίων Υπηρεσιών του Υπουργείου Ανάπτυξης ή της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας που να αφορούν την καταχώριση, τη μεταβολή ή τη διαγραφή της εταιρείας,
β) ή με δικαστική απόφαση που να έχει ελέγξει τη νομιμότητα του μετασχηματισμού του Περιφερειακού Συνδέσμου ΦοΔΣΑ Στερεάς Ελλάδας σε Α.Ε. των ΟΤΑ, είτε κατόπιν αγωγής κατά τις διατάξεις του άρθρου 4α του ν. 2190/1920, είτε κατόπιν αίτησης ακύρωσης κατά της διοικητικής πράξης σύστασης εκ μετατροπής του Περιφερειακού ΦοΔΣΑ Στερεάς Ελλάδας Α.Ε.
Ο Γενικός Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας – Στερεάς Ελλάδας, για να τεκμηριώσει τους ισχυρισμούς του, επικαλείται μια απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το οποίο, για να τεκμηριώσει τους ισχυρισμούς του, επικαλείται το Γενικό Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας – Στερεάς Ελλάδας…"

Πληροφορίες για την διαχείριση των αποβλήτων

Υποχρέωση των Δήμων να σχεδιάζουν και να εφαρμόζουν τοπικά σχέδια αποκεντρωμένης διαχείρισης αποβλήτων

Στις στρατηγικές για την εφαρμογή της νέας εθνικής πολιτικής διαχείρισης των αποβλήτων περιλαμβάνεται και ο καθορισμός της υποχρέωσης των Δήμων να σχεδιάζουν και να εφαρμόζουν τοπικά σχέδια αποκεντρωμένης διαχείρισης αποβλήτων, στο πλαίσιο των εθνικών και των περιφερειακών σχεδιασμών. Οι προδιαγραφές, οι στόχοι και το χρονοδιάγραμμα, των τοπικών σχεδίων περιλαμβάνονται με τη μορφή υποδείγματος στο παράρτημα του ΕΣΔΑ. Στα πλαίσια αυτά θα προσδιοριστούν όλες εκείνες οι απαραίτητες ρυθμίσεις που θα διασφαλίζουν την δυνατότητα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να αναλαμβάνει το σύνολο των δραστηριοτήτων που απαιτούνται για την εφαρμογή ενός τοπικού σχεδίου αποκεντρωμένης διαχείρισης. Ενδεικτικά τέτοιες ρυθμίσεις αφορούν:
- το περιεχόμενο και τη διαδικασία ενσωμάτωσης των δημοτικών σχεδίων διαχείρισης αποβλήτων στα ΠΕΣΔΑ, συμπεριλαμβανομένων θεμάτων συντονισμού και συνδιαχείρισης μεταξύ όμορων Δήμων.
- τη δυνατότητα προσλήψεων του απαραίτητου προσωπικού για την υλοποίηση του τοπικού σχεδίου σε κάθε Δήμο, δεδομένου ότι τα σχέδια αυτά είναι εντάσεως εργασίας.
- τη διασφάλιση της δυνατότητας των δήμων να διακινούν τα ανακτώμενα υλικά έναντι τιμήματος
- τη δυνατότητα χωροθέτησης ήπιων υποδομών διαχείρισης, εντός του πολεοδομικού ιστού
- την ενθάρρυνση των κοινωνικών πρωτοβουλιών για πιο άμεση συμμετοχή στη διαχείριση των αποβλήτων, στο πλαίσιο ενός συστήματος δημόσιας αποκεντρωμένης διαχείρισης
- Τέλος, την δυνατότητα σύναψης συνεργασίας μόνον για την διαλογή στην πηγή και την εκπαίδευση μεταξύ Δήμων, κοινωνικών συνεταιρισμών ή/και συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης εφόσον τα απόβλητα εντάσσονται στην εναλλακτική διαχείριση.

Διαδημοτικά Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων

Όσον αφορά στην κατάρτιση των Τοπικών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων (Τ.Σ.) προβλέπονται διαδημοτικές συνεργασίες, αν έχουν ήδη δρομολογηθεί, ειδάλλως θα διερευνηθούν στην φάση εκπόνησης του σχεδίου. Τα Τ.Σ. των Δήμων όπως και οι προτεινόμενες συνεργασίες μεταξύ Δήμων πρέπει να ενσωματωθούν κατά την διαδικασία σύνταξης των ΠΕΣΔΑ και ψήφισης τους από τα Περιφερειακά  Συμβούλια και να καθορισθούν επιπλέον στο πλαίσιο των ΠΕΣΔΑ οι προτεινόμενες διαδημοτικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας αποβλήτων. νόψει της αναθεώρησης του Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕ.Σ.Δ.Α) της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, όπως προβλέπεται από την Ελληνική (Ν.4042/2012) και Ευρωπαϊκή (Οδηγία ΕΚ/98/2008) νομοθεσία κατατέθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 2015 στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας «Διαδημοτικό Σχέδιο Διαχείρισης Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ) των Δήμων Λεβαδεών, Λοκρών, Ορχομενού, Αμφίκλειας – Ελάτειας και Διστόμου – Αράχοβας – Αντίκυρας». Το σχέδιο βασίζεται στην αρχή της εγγύτητας, σύμφωνα με την οποία συγκροτείται ομάδα γειτονικών Δήμων με σκοπό την οικονομικότερη και φιλικά περιβαλλοντική διαχείριση των αποβλήτων τους σε όφελος των πολιτών τους.

Οδηγός Σύνταξης Τοπικών Σχεδίων Διαχείρισης Απορριμμάτων

Το πλαίσιο διαχείρισης αποβλήτων στην Ελλάδα

Η ορθολογική διαχείριση των στερεών αποβλήτων εντάσσεται στην επιταγή του άρθρου 24 του Συντάγματος για την προστασία του περιβάλλοντος και βασίζεται σε Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς, στο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων και στους επιμέρους Νόμους, Προεδρικά Διατάγματα και Υπουργικές Αποφάσεις. Στηρίζεται στην αειφόρο ανάπτυξη και στις βασικές αρχές
της περιβαλλοντικής πολιτικής της χώρας μας, οι οποίες είναι:

• Αρχή της αποφυγής παραγωγής αποβλήτων
• Αρχή της πρόληψης ή και μείωσης των παραγόμενων αποβλήτων
• Ευθύνη του παραγωγού

•  Οι παραγωγοί είναι υπεύθυνοι για την διαχείριση των αποβλήτων

• «Ο ρυπαίνων πληρώνει»

• Η ευθύνη ανήκει σε αυτόν που ρυπαίνει το περιβάλλον

•  Διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού αποβλήτων

• Αρχή της πρόληψης

• Η έλλειψη επιστημονικών δεδομένων δεν πρέπει να χρησιμοποιείται σαν δικαιολογία για την αποφυγή λήψης μέτρων

• Αρχή της εγγύτητας

•  Τα απόβλητα πρέπει να διατίθενται όσο το δυνατόν πλησιέστερα στο σημείοπαραγωγής τους

• Βέλτιστες Διαθέσιμες Τεχνικές

•  Αρχή της επαναχρησιμοποίησης των υλικών
• Αρχή της ανακύκλωσης και ανάκτησης των υλικών
•  Αρχή ανάκτησης ενέργειας
• oΑρχή της ασφαλούς διάθεσης

Με τη θέσπιση του Ν. 4042/2012, καθορίζονται τα Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων, που
εκπονούνται από το ΥΠΕΚΑ σε συνεργασία με το κάθε συναρμόδιο Υπουργείο, για κάθε ρεύμα
αποβλήτων ή για σύνολο ρευμάτων αποβλήτων, τα οποία καλύπτουν ολόκληρη ή μέρος της
γεωγραφικής επικράτειας της χώρας (αρ. 22, Ν. 4042/2012). Με το αρ. 35 του Ν. 4042/2012,
ορίζονται τρία είδη εθνικών σχεδίων, τα οποία συνδυασμένα καλύπτουν το σύνολο της επικράτειας
της χώρας για όλα τα είδη αποβλήτων:
1. Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων
2. Ειδικά Εθνικά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων (εμπεριέχονται στο Εθνικό)
3. Περιφερειακά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων

Τα Σχέδια υποδεικνύουν ιεραρχικά και συνδυασμένα τα κατάλληλα μέτρα για (αρ. 29, Ν.
4042/2012): α) την πρόληψη, β) την προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση, γ) την ανακύκλωση, δ)
άλλου είδους ανάκτηση και ε) την ασφαλή τελική διάθεση των αποβλήτων.
Το Τμήμα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων του ΥΠΕΚΑ ενημερώνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή
για τα Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων και για τα προγράμματα για την πρόληψη της δημιουργίας
αποβλήτων (αρ. 34, Ν. 4042/2012) μόλις αυτά εγκριθούν, αλλά και για τυχόν ουσιαστικές
αναθεωρήσεις τους. Εκτός των παραπάνω, το ΥΠΕΚΑ εκπονεί προγράμματα πρόληψης δημιουργίας
αποβλήτων και επεξεργάζεται κατευθύνσεις για την ενσωμάτωσή τους στα Σχέδια διαχείρισης
αποβλήτων. Στα προγράμματα περιγράφονται τα υφιστάμενα μέτρα πρόληψης και
προσδιορίζονται στόχοι για την πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων (αρ. 23, Ν. 4042/2012). Τα
προγράμματα για την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων γνωστοποιούνται στην Ευρωπαϊκή
Επιτροπή, αξιολογούνται τουλάχιστον ανά εξαετία και αναθεωρούνται εφόσον ενδείκνυται (αρ. 23,
παρ. 4-5, Ν. 4042/2012).
Το κοινό έχει τη δυνατότητα να συμμετέχει στην εκπόνηση των Σχεδίων Διαχείρισης
Αποβλήτων και των προγραμμάτων για την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων και μπορεί να
έχει πρόσβαση σ’ αυτά μετά την εκπόνησή τους (αρ. 32, Ν. 4042/2012).

1.1. Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ)
Το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων αποτελεί ένα ολοκληρωμένο Σχέδιο Διαχείρισης του συνόλου των αποβλήτων, το οποίο καθορίζει τη στρατηγική, τις πολιτικές και τους στόχους για
τη διαχείριση των αποβλήτων σε εθνικό επίπεδο και εκπονείται από το ΥΠΕΚΑ (αρ. 35, Ν. 4042/2012). Για ορισμένα ρεύματα αποβλήτων που χρήζουν ειδικότερης συνολικής αντιμετώπισης μπορεί να καταρτίζονται ειδικά Σχέδια Διαχείρισης, τα οποία εμπεριέχονται στο ΕΣΔΑ και ρυθμίζουν
σε επίπεδο χώρας την ολοκληρωμένη διαχείριση των αποβλήτων αυτών. Αναθεωρείται ανά εξαετία
ή νωρίτερα, εφόσον προκύψει τέτοια ανάγκη (αρ. 22, 23, 35, Ν. 4042/2012).

1.2. Ειδικά Εθνικά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΕΣΔΑ)
Τα Ειδικά Εθνικά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων εμπεριέχονται στο ΕΣΔΑ και ρυθμίζουν συνολικά, σε επίπεδο χώρας, την ολοκληρωμένη διαχείριση των ειδικών ρευμάτων αποβλήτων (όπως π.χ. Αμίαντος, Υδράργυρος, Απόβλητα Υγειονομικών Μονάδων, Ζωικά Υποπροϊόντα). Τα ΕΕΣΔΑ των ειδικών ρευμάτων αποβλήτων ακολουθούν, ως προς το περιεχόμενό τους, τις γενικές και ειδικές απαιτήσεις του ΕΣΔΑ.

1.3. Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ)
Το Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων καταρτίζεται για κάθε Περιφέρεια της
χώρας, εξειδικεύοντας τις γενικές κατευθύνσεις που περιέχονται στο ΕΣΔΑ, τα ΕΕΣΔΑ και τα
προγράμματα για την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων και αποτελεί ένα ολοκληρωμένο
σχέδιο διαχείρισης του συνόλου των αποβλήτων που παράγονται σε μια Περιφέρεια. Βάσει του αρ.
186, τομέα ΣΤ. παρ. 29 του Ν. 3852/2010 (ΦΕΚ 87/Α), όπως τροποποιήθηκε από το αρ. 57, παρ. 7,
Ν. 4042/2012, η έγκριση και ο έλεγχος της πορείας υλοποίησης του ΠΕΣΔΑ, στο πλαίσιο του
αντίστοιχου εθνικού σχεδιασμού, είναι αρμοδιότητα της οικείας Περιφέρειας.
Το ΠΕΣΔΑ εκπονείται και υλοποιείται από τον οικείο περιφερειακό Φορέα Διαχείρισης Στερεών
Αποβλήτων, εκτός αν δεν υφίσταται, οπότε υλοποιείται από την Περιφέρεια, μετά από έκδοση
σχετικής διαπιστωτικής πράξης του Γενικού Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης (αρ.35, παρ. 2, Ν. 4042/2012). ΠΕΣΔΑ μπορεί να εκπονείται για περισσότερες της μία Περιφέρειες, βάσει του αρ. 35, παρ. 2 ε), Ν. 4042/2012. Εγκρίνεται με απόφαση του Περιφερειακού συμβουλίου, μετά από γνώμη της Περιφερειακής Επιτροπής Διαβούλευσης και εισήγηση της Δ/νσης ΠΕΧΩ της Περιφέρειας, του Τμήματος Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων της Δ/νσης Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΚΑ (εισηγείται τη συμβατότητα του ΠΕΣΔΑ με τις κατευθύνσεις και τα μέτρα στο ΕΣΔΑ) και του Τμήματος Προστασίας Περιβάλλοντος της Δ/νσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Εσωτερικών (αρ. 35, παρ. 2, Ν. 4042/2012). Το ΠΕΣΔΑ αναθεωρείται ανά εξαετία ή νωρίτερα, αν προκύψει τεκμηριωμένη γι’ αυτό ανάγκη.

Το Τμήμα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων του ΥΠΕΚΑ ενημερώνει ανά τριετία την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την εφαρμογή της οδηγίας 2008/98/ΕΚ και του Ν. 4042/2012, με την υποβολή τομεακής έκθεσης σε ηλεκτρονική μορφή. Η έκθεση αυτή περιλαμβάνει πληροφορίες για τη
διαχείριση των αποβλήτων, για την επιτευχθείσα πρόοδο κατά την εφαρμογή των προγραμμάτων
πρόληψης της δημιουργίας αποβλήτων και, κατά περίπτωση, πληροφορίες σχετικές με τα μέτρα για
τη διευρυμένη ευθύνη του παραγωγού (αρ. 21, Ν. 4042/2012). Με βάση το αρ. 42 του Ν.
4042/2012, καθιερώνεται ηλεκτρονικό σύστημα συστηματικής συλλογής και επεξεργασίας
στοιχείων παραγωγής και διαχείρισης των αποβλήτων στο οποίο θα εισάγονται, μέσω διαδικτύου,
από τους υπόχρεους οι Ετήσιες Εκθέσεις Παραγωγών Αποβλήτων , για όλα τα είδη των αποβλήτων
του Ευρωπαϊκού Καταλόγου Αποβλήτων (ΕΚΑ) (αρ. 42, Ν. 4042/2012).


Εθνικο Σχεδiο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ)