Τι γίνεται με τα ιζήματα από τις παλιές εναποθέσεις τελμάτων εμπλουτισμού στην παραλία Κυμασίου;

Με αφορμή  πρόσφατα σχόλια για την παραλία  Στρατωνίου  αναδημοσιεύουμε  το παρακάτω άρθρο που μπορεί πληροφοριακά να είναι χρήσιμο για την παραλία του Κυμασίου που για χρόνια ήταν αποδέκτης τελμάτων εμπλουτισμού  (επίπλευσις) του Μαγνησίτη (λευκόλιθου) .

Η παραλία του Στρατωνίου που βραβευόταν επί 7 συνεχή χρόνια με τη Γαλάζια Σημαία και το ΥΠΕΚΑ χαρακτήριζε τα νερά κολύμβησης σαν εξαιρετικής ποιότητας  κρίθηκε φέτος σαν επικίνδυνη για τη δημόσια υγεία. Αφορά το τμήμα της παραλιακής ζώνης του Στρατωνίου, μήκους 900 μ. και πλάτους 125 μ. .περίπου, και η παραλία στην περιοχή της εκβολής του ρέματος Καρβουνόσκαλα συνίστανται κατά κύριο λόγο από τέλματα εμπλουτισμού.      Εκτιμάται ότι κατά την περίοδο 1927 έως 1983 περίπου 12 εκ. τόνοι τελμάτων εμπλουτισμού διατέθηκαν στη θαλάσσια περιοχή Στρατωνίου. Από τον συνολικό όγκο απόθεσης των 8 περίπου εκ. κ.μ. εκτιμάται ότι 500.000 κ.μ. έχουν αποτεθεί στην παραλία του Στρατωνίου και τις δυο άλλες μικρές παραλίες νότια του Στρατωνίου. Εκτιμάται ότι η ποιότητα των θαλασσίων νερών επηρεάζεται δυσμενώς στην παραλιακή ζώνη όπου τα ρυπασμένα ιζήματα ευρίσκονται υπό την επίδραση των κυμάτων και στην οποία επικρατούν αερόβιες συνθήκες”

Η επίπλευση (φλοτατιόν sink float) είναι μια μέθοδος εμπλουτισμού μικτών μεταλλευμάτων που χρησιμοποιούταν την περίοδο Σκαλιστήρη. Ο σκοπός της είναι να διαχωρίζει τα διάφορα συστατικά τα οποία συνυπάρχουν στο προς κατεργασία μετάλλευμα με την προσθήκη χημικών αντιδραστηρίων και να εμπλουτίζει με αυτόν τον τρόπο τα μεταλλεύματα που έχουν αξία. Ο διαχωρισμός κατά την επίπλευση στηρίζεται στην διαφορά των επιφανειακών ιδιοτήτων — υδρόφιλο, υδρόφοβο — ανάμεσα στο μετάλλευμα και το στείρο, αλλά και σε άλλα πιο πολύπλοκα επιφανειακά φαινόμενα.

Τα τέλματα της  επίπλευσης του λευκόλιθου, ένας  λευκός πολτός χυνόταν από το 1960 στον ποταμό Κυμασιώτη και  την παραλία Κυμασίου.  Σύμφωνα με έγγραφο της Διεύθυνσης Γεωργίας πού δημοσίευσε το ΕΒ η χημική σύσταση των νερών ήταν τοξική για τις καλλιέργειες και τον υδροφόρο ορίζοντα. Μια περίοδο είχε απαγορευθεί και η κολύμβηση στην παραλία Κυμασίου.

Τι απέγιναν τα ιζήματα αυτής της ρύπανσης; είναι τοξικά; Έχει γίνει κάποιος έλεγχος; Σύμφωνα με το παρακάτω άρθρο " κάτω από διαφορες συνθήκες, φυσικές, χημικές ή βιολογικές, μπορεί να προκληθεί επαναδιαλυτοποίηση των μετάλλων από τα ιζήματα στη στήλη του ύδατος και να γίνουν έτσι βιοδιαθέσιμα. Για το λόγο αυτό, τα ρυπασμένα με βαρέα μέταλλα ιζήματα αποτελούν δευτερογενή πηγή ρύπων, ακόμα και όταν σταματήσει η αιτία (φυσική ή ανθρωπογενής) που προκάλεσε τη ρύπανση".

Αφαιρέθηκε η γαλάζια σημαία από την παραλία Στρατωνίου

Ιουνίου 9, 2017
Πηγή: http://ecology-salonika.org
Πώς όμως είναι δυνατόν μια παραλία επικίνδυνη για τη δημόσια υγεία να βραβευόταν επί 7 συνεχή χρόνια με τη Γαλάζια Σημαία; Πώς γίνεται οι επιστημονικές μελέτες να λένε οτι «η βορειοδυτική πλευρά του κόλπου της Ιερισσού (σ.σ. δηλαδή το Στρατώνι) είναι ένα από τα πλέον ρυπασμένα με μόλυβδο και ψευδάργυρο παράκτια οικοσυστήματα στην ανατολική Μεσόγειο» (Stamatis N. et al. 2002) και η ρύπανση αυτή να μην ανιχνεύεται από τις τακτικές αναλύσεις των νερών κολύμβησης που πραγματοποιεί το Υπουργείο Περιβάλλοντος; Για το παράδοξο αυτό ευθύνεται ένα τεράστιο κενό στο θεσμικό πλαίσιο το οποίο εκμεταλλεύτηκαν οι τοπικές αρχές του Δήμου Αριστοτέλη που ζήτησαν τη βράβευση της συγκεκριμένης ακτής – και το οποίο παραμένει και μετά την αφαίρεση του βραβείου.

Η ποιότητα των νερών κολύμβησης στις ακτές της Ελλάδας παρακολουθείται συστηματικά σύμφωνα με την Οδηγία 2006/7/ΕΚ. Τα αποτελέσματά του «Προγράμματος παρακολούθησης» δημοσιεύονται και κοινοποιούνται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το “Μητρώο Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης της Ελλάδας” που καταρτίζεται βάσει του Προγράμματος Παρακολούθησης από την Ειδική Γραμματεία Υδάτων του Υπουργείου Περιβαλλοντος και Ενέργειας σε συνεργασία με τις κατά τόπους Περιφερειακές υπηρεσίες αποτελεί – υποτίθεται – τον απόλυτο οδηγό καθαρότητας των Ελληνικών ακτών.

Στις “Συχνές Ερωτήσεις” του ιστοτόπου του Μητρώου Ταυτοτήτητων διαβάζουμε οτι οι παρακολουθούμενες από το πρόγραμμα παράμετροι είναι:

– Μικροβιολογικές Παράμετροι:
Εντερόκοκκοι – Intestinal enterococci (cfu/100 ml) και
Κολοβακτηρίδια – Escherichia coli (cfu/100 ml)

– Οπτικά Παρακολουθούμενες Παράμετροι:
Κατάλοιπα πίσσας, γυαλιά, πλαστικά, καουτσούκ ή οποιαδήποτε άλλα απορρίμματα.

Το Πρόγραμμα παρακολουθεί τις ακτές ΜΟΝΟ για μικροβιολογικές παραμέτρους και ΟΧΙ για βαρέα μέταλλα ή για άλλους ρύπους, επειδή αυτές ακριβώς είναι οι απαιτήσεις της Οδηγίας 2006/7/ΕΚ. Για άγνωστο λόγο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι Εληνικές αρχές θεωρούν οτι η μόνη πιθανή απειλή για τη δημόσια υγεία είναι τα κολοβακτηρίδια και οι εντερόκοκκοι. Το πρόγραμμα αυτό είναι απολύτως ανεπαρκέςγια να ανιχνεύσει βαρέα μέταλλα, είτε σε διαλελυμένη μορφή στο νερό είτε σε αδιάλυτη στο ίζημα του πυθμένα. Οι επιστήμονες όμως τονίζουν οτι κάτω από διαφορες συνθήκες, φυσικές, χημικές ή βιολογικές, μπορεί να προκληθεί επαναδιαλυτοποίηση των μετάλλων από τα ιζήματα στη στήλη του ύδατος και να γίνουν έτσι βιοδιαθέσιμα. Για το λόγο αυτό, τα ρυπασμένα με βαρέα μέταλλα ιζήματα αποτελούν δευτερογενή πηγή ρύπων, ακόμα και οταν σταματήσει η αιτία (φυσική ή ανθρωπογενής) που προκάλεσε τη ρύπανση. Σημειώνουμε δε οτι τα μέταλλα που μετρώνται σε υψηλές περιεκτικότητες στα παράκτια ιζήματα του Στρατωνίου – κάδμιο, μόλυβδος, ψευδάργυρος, αρσενικό, χαλκός – είναι από τα πλέον επικίνδυνα για την ανθρώπινη υγεία, με πλέον ευάλωτα τα παιδιά.

Τις μετρήσεις μικροβιολογικών παραμέτρων του Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης χρησιμοποιεί και το “Πρόγραμμα Γαλάζια Σημαία”, συμπληρώνοντας τα κριτήρια ποιότητας της ακτής με προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και πληροφόρησης, συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης, ναυαγοσωστικά, πρώτες βοήθειες, υπηρεσίες και εγκαταστάσεις.

Τυπικά, το Στρατώνι πληροί τα κριτήρια. Από εγκαταστάσεις είναι πλήρως εξοπλισμένη η παραλία του και από το 1983 δεν απορρίπτονται πλέον εκεί στερά απόβλητα (μόνον υγρά). Αλλά οι τοπικές αρχές του Δήμου Αριστοτέλη που την πρότειναν για βράβευση με Γαλάζια Σημαία, “παρέλειψαν” να αναφέρουν οτι σε αυτή τη θάλασσα απορρίπτονταν επι 30 ολόκληρα χρονια επικίνδυνα τοξικά απόβλητα. Και αυτά δεν εξαφανίστηκαν – εκεί βρίσκονται ακόμα. Στο βυθό της θάλασσας και κάτω από το επιφανειακό στρώμα άμμου της παραλίας βρίσκεται σιδηροπυρίτης, λειοτριβημένος και ποτισμένος με τοξικά χημικά. Η απόκρυψη αυτής της πραγματικότητας εκ μέρους των τοπικών αρχών συνιστά εξαπάτηση, η οποία αποβαίνει επικίνδυνη για τη δημόσια υγεία.

Στην περιγραφή της «Κεντρικής Πλαζ Στρατωνίου» στον ιστότοπο του Μητρώου Ταυτοτήτων Υδάτων Κολύμβησης αναφέρεται το εξής:


“Πιέσεις / Υγρά απόβλητα

Στην άμεση περιοχή της ακτής εντοπίστηκε βιομηχανική μονάδα που δραστηριοποιείται στη μεταλλευτική και τη μεταλλουργική βιομηχανία (σ.σ. της Ελληνικός Χρυσός). Τα υγρά απόβλητα της μονάδας είναι πρακτικά τα υπόγεια νερά των μεταλλείων και ενδέχεται να περιέχουν αιωρούμενα στερεά, ανόργανες διαλυμένες ενώσεις (βαρέα μέταλλα, χρώμιο κ.α.) και οργανικές ενώσεις (φαινόλες, ξανθογονικά άλατα). H μονάδα διαθέτει εγκατάσταση επεξεργασίας των υγρών αποβλήτων της, η απόρριψη των οποίων δε σχετίζεται άμεσα με την ακτή κολύμβησης. Με προϋπόθεση την τήρηση των Περιβαλλοντικών Όρων της μονάδας σχετικά με τη διάθεση αποβλήτων δεν αναμένεται επιβάρυνση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης.”

Η αναφορά στους περιβαλλοντικούς όρους είναι τουλάχιστον ειρωνική. Τα απόβλητα της εν λόγω μονάδας δεν περιέχουν κολοβακτηρίδια, περιέχουν όμως τοξικά βαρέα μέταλλα και η εταιρεία αποδεδειγμένα παραβιάζει τους εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους προκαλώντας, κατά τους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος, “ρύπανση και υποβάθμιση του περιβάλλοντος”. Αλλά οι επιπτώσεις αυτών των παραβάσεων στην ακτή κολύμβησης που βρίσκεται σε τόσο μικρή απόσταση (350 μ.) δεν εξετάζονται γιατί την κοινοτική και ελληνική νομοθεσία την απασχολούν μόνο οι μικροβιολογικοί παράγοντες…

Και έτσι η παραλία Στρατωνίου χαρακτηρίζεται “εξαιρετικής ποιότητας” και βραβεύεται με τρία αστέρια – γιατί αν έχεις πνευμονία και εξεταστείς για χοληστερίνη, προφανώς οι εξετάσεις δεν θα δείξουν τίποτα ανησυχητικό.