Η Διεύθυνση Εκλογών του Υπουργείου Εσωτερικών με στόχο την αρτιότερη εξυπηρέτησή σας στις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές της 26 Μαΐου 2019 / 2 Ιουνίου 2019 καταγράφει τις κυριότερες ενέργειες των οποίων πρέπει να λάβετε γνώση και να ενεργήσετε, προκειμένου να είστε συνεπείς και ακόλουθοι με την εφαρμογή των διατάξεων του νόμου 3870/2010 «Εκλογικές δαπάνες συνδυασμών και υποψηφίων και έλεγχος αυτών, κατά τις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές».
Τι πρέπει λοιπόν να γνωρίζετε ιδρύοντας έναν περιφερειακό ή δημοτικό συνδυασμό, καθώς και κατά τη συμμετοχή σας ως υποψηφίων περιφερειακών ή δημοτικών συμβούλων, σχετικά με την οικονομική δραστηριότητα, δηλαδή τα έσοδα και τις δαπάνες σας.
Ιδρύοντας συνδυασμό…
Κατ’ αρχάς επισημαίνεται ότι υπόχρεοι να δηλώσετε έσοδα και δαπάνες είστε οι επικεφαλής δημοτικού ή περιφερειακού συνδυασμού (για το συνδυασμό του οποίου ηγείσθε) και όσοι μετέχετε στα ψηφοδέλτιά του ως υποψήφιοι περιφερειακοί και δημοτικοί σύμβουλοι.
Οι υποχρεώσεις σας ως υποψήφιοι συνδυασμοί….
Θα πρέπει λοιπόν ως επικεφαλής συνδυασμού ή με εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπό σας:
–
Να πάτε στην Δ.Ο.Υ. της περιφέρειάς σας προκειμένου να λάβετε τον
ΕΙΔΙΚΟ ΑΦΜ
που προβλέπει ο νόμος και να θεωρήσετε το ΕΙΔΙΚΟ ως προς τη χρήση και το σκοπό του ΒΙΒΛΙΟ ΕΣΟΔΩΝ – ΕΞΟΔΩΝ.
–
Στην ίδια Εφορία ταυτόχρονα μπορείτε να θεωρήσετε – εάν σκοπεύετε να έχετε – «μπλοκάκια» εισιτηρίων.
Η αρμόδια Δ.Ο.Υ. έχει λάβει οδηγίες από το Υπουργείο Οικονομικών, ακόμη και τώρα που έχει θεσπισθεί και εφαρμόζεται νέος τρόπος συναλλαγής των πολιτών με τις Υπηρεσίες του (ηλεκτρονικά και εξ αποστάσεως), να διατηρήσει τον «παραδοσιακό» τύπο θεώρησης των παραπάνω βιβλίων και «μπλοκ» εισιτηρίων και να χορηγεί ΑΦΜ.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Για δήμους με πληθυσμό άνω των 10.000 κατοίκων είναι υποχρεωτικός ο ορισμός οικονομικού διαχειριστή, ενώ κάτω του ορίου αυτού, χρέη διαχειριστή μπορεί να ασκεί ο επικεφαλής του συνδυασμού.
–
Αμέσως μετά πρέπει να πάτε σε τράπεζα της επιλογής σας για να ανοίξετε
ειδικό αυτοτελή λογαριασμό
, δηλαδή αποκλειστικά για συγκεκριμένη χρήση, στον οποίο θα δέχεστε όλες τις εισφορές των υποστηρικτών σας και από τον οποίο θα εκταμιεύετε χρήματα για να καλύπτετε τις οικονομικές υποχρεώσεις σας.
–
Στις περιπτώσεις που ο περιφερειακός ή δημοτικός συνδυασμός διατηρεί την οντότητά του από προηγούμενες εκλογές δεν κρίνεται απαραίτητο και δεν προκύπτει εκ του νόμου υποχρέωσή σας για εκ νέου χορήγηση νέου ΑΦΜ .
ΠΡΟΣΟΧΗ: Όσον αφορά το βιβλίο εσόδων – εξόδων οι παλιοί συνδυασμοί πρέπει να προμηθευτούν νέο βιβλίο και όχι να χρησιμοποιούν το παλιό.
– Θα πρέπει να γνωστοποιήσετε αμέσως τον αριθμό του τραπεζικού σας λογαριασμού στην Επιτροπή Ελέγχου Δαπανών και Εκλογικών Παραβάσεων, μαζί με τα στοιχεία του οικονομικού διαχειριστή.
Επιτροπές Ελέγχου Δαπανών έχουν συγκροτηθεί μια ανά Αποκεντρωμένη Διοίκηση.
–
Δεν θα πρέπει επίσης να αμελήσετε την υποχρέωσή σας για
ανάρτηση των εσόδων – δαπανών στην Κεντρική Βάση Δεδομένων του Υπουργείου Εσωτερικών
. Πώς; Είναι πολύ απλό, αρκεί να υποβάλετε σχετική αίτηση στην αρμόδια Διεύθυνση Μηχανοργάνωσης και Ηλεκτρονικής Επεξεργασίας Στοιχείων του ΥΠ.ΕΣ. για χορήγηση ειδικού κωδικού πρόσβασης. Στην αντίστοιχη ηλεκτρονική πλατφόρμα θα μπορείτε τότε να εισάγετε την κίνηση των οικονομικών του συνδυασμού σας (υποχρεωτικά) και των υποψηφίων συμβούλων σας.
Μετά τις εκλογές τι….
–
Όλοι οι συνδυασμοί (ακόμη και εάν τελικά δεν λάβετε μέρος στις εκλογές) με το πέρας των περιφερειακών και δημοτικών εκλογέων, πρέπει να υποβάλετε στην αρμόδια Επιτροπή Ελέγχου Δαπανών αντίγραφα των θεωρημένων βιβλίων εσόδων και δαπανών με τα αντίστοιχα παραστατικά τους, καθώς και αναλυτική κατάσταση, ο τύπος της οποίας καθορίζεται με Υπουργική Απόφαση που έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών.
–
Την ίδια υποχρέωση έχουν και οι περιφερειακοί και οι δημοτικοί σύμβουλοι που έχουν εκλεγεί, καθώς και οι πέντε πρώτοι αναπληρωματικοί του κάθε συνδυασμού.
Α2. ΠΡΟΣ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΥΣ ΚΑΙ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥΣ
Στο ανώτατο όριο δαπανών συμπεριλαμβάνονται η δαπάνη για το παράβολο και η δαπάνη των ψηφοδελτίων;
Τα ανωτέρω αποτελούν δαπάνες, οι οποίες εγγράφονται στο βιβλίο εσόδων-εξόδων. Επειδή όμως αποτελούν δαπάνες προβλεπόμενες από το νόμο, δε συνυπολογίζονται στο ανώτατο όριο δαπανών των συνδυασμών.
Όσοι υποψήφιοι δεν έχουν έσοδα και δαπάνες είναι υποχρεωμένοι να ανοίξουν τραπεζικό λογαριασμό;
Είναι αυτονόητο ότι όσοι υποψήφιοι δεν έχουν έσοδα ή δεν προτίθενται να προβούν σε δαπάνες, δεν έχουν υποχρέωση να ανοίξουν τραπεζικό λογαριασμό. Σε περίπτωση όμως, που γίνει καταγγελία και προκύψουν έσοδα ή δαπάνες, ο υποψήφιος τότε θα υποστεί τις προβλεπόμενες από το άρθρ. 14 παρ. 1β κυρώσεις του ν. 3870/2010.
Οι υποψήφιοι που δεν έχουν έσοδα και δαπάνες είναι υποχρεωμένοι να προβούν σε ανάρτηση των (μηδενικών) εσόδων και δαπανών τους στην Κεντρική Βάση Δεδομένων του Υπουργείου Εσωτερικών;
Ναι, είναι υποχρεωμένοι οι υποψήφιοι που δεν έχουν έσοδα ή δεν προτίθενται να προβούν σε δαπάνες, να αναρτήσουν τα (μηδενικά) έσοδα και δαπάνες τους στην Κεντρική Βάση Δεδομένων του Υπουργείου Εσωτερικών Η υποχρέωση αυτή απορρέει από τις διατάξεις του άρθρ. 10 του ν. 3870/2010, όπου προβλέπεται η ανάρτηση εσόδων και δαπανών των υποψηφίων συνδυασμών, αλλά και των υποψηφίων συμβούλων. Η μη τήρηση των σχετικών διατάξεων επισύρει τις προβλεπόμενες στις παρ. 5α, και 5β του ιδίου άρθρου, καθώς και στην παρ. 3 του αρθρ. 15 του ως άνω νόμου κυρώσεις.
Σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρ.2 ν. 3870/2010, δαπάνες των υποψήφιων περιφερειακών και δημοτικών συμβούλων, είναι τα ποσά που διαθέτουν οι υποψήφιοι κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, για την αντιμετώπιση των αναγκών της. Συνεπώς ποιο είναι το ανώτατο όριο δαπανών για τους υποψήφιους περιφερειάρχες και δημάρχους;
Όπως αναφέρεται στην παρ. 3 του άρθρ. 7 Ν.3870/2010, το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο εκλογικών δαπανών για κάθε υποψήφιο περιφερειάρχη και δήμαρχο συμπεριλαμβάνεται στο αντίστοιχο ανώτατο όριο, που προβλέπεται για τον οικείο συνδυασμό. Οι υποψήφιοι σύμβουλοι μπορούν, ως φυσικά πρόσωπα, να εισφέρουν στο συνδυασμό μέχρι 2.000 ευρώ. Το ανώτερο αυτό χρηματικό όριο δεν ισχύει για τον υποψήφιο περιφερειάρχη ή τον υποψήφιο δήμαρχο.
Τα πολιτικά κόμματα μπορούν να χρηματοδοτούν υποψήφιους συνδυασμούς που στηρίζουν, για τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές;
Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 116 του N. 4604/2019 «Προώθηση της ουσιαστικής ισότητας των φύλων, πρόληψη και καταπολέμηση της έμφυλης βίας – Ρυθμίσεις για την απονομή Ιθαγένειας – Διατάξεις σχετικές με τις εκλογές στην Τοπική Αυτοδιοίκηση – Λοιπές διατάξεις» (ΦΕΚ Α’ 50/26.03.2019): «1. Η παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 3870/2010 τροποποιείται ως εξής: «1. Έσοδα περιφερειακών και δημοτικών συνδυασμών είναι, για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος νόμου, τα ποσά που προέρχονται από εισφορές φυσικών προσώπων και πολιτικών κομμάτων ή/και συνασπισμών κομμάτων.».
Β. ΠΡΟΒΟΛΗ – ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΤΩΝ ΣΥΝΔΥΑΣΜΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ
Με δεδομένο ότι οι συνδυασμοί τελούν ακόμη υπό διαμόρφωση, ενδέχεται, δημόσια πρόσωπα τα οποία εμφανίζονται καθημερινά στα ΜΜΕ, να είναι τελικά υποψήφιοι περιφερειακοί και δημοτικοί σύμβουλοι, Είναι πιθανό, λ.χ να προταθεί σε δημοσιογράφο της τηλεόρασης ή στον πρόεδρο κάποιου συνδικαλιστικού φορέα ή σε κάποιον από τα αναγνωρίσιμα πρόσωπα που προβάλλονται συνέχεια στα ραδιοτηλεοπτικά μέσα να είναι υποψήφιος.
Σε κάθε περίπτωση αρμόδια να κρίνει σε ειδικές περιπτώσεις που αναφέρονται είναι η Επιτροπή Ελέγχου Δαπανών κα Εκλογικών Παραβάσεων, η οποία σύμφωνα με τις διατάξεις τις παρ. 1 του άρθρ. 12 ν. 3870/2010 λειτουργεί ως ειδικό, δικαιοδοτικό και ελεγκτικό όργανο.
Οι πιο πάνω διατάξεις αναφέρονται σε περιορισμούς για εμφανίσεις και παρουσίαση εκπομπών ή συμμετοχής σε εκπομπές σε Ρ/Τ σταθμούς και επεκτείνονται στο διαδίκτυο (προφανώς πάλι για εκπομπές και εμφανίσεις, δηλαδή «WEB TV» σε «LIVE» ή «on demand» μετάδοση, συνέντευξης, ομιλίας κλπ) θέτοντας περιορισμό για μία τέτοιου είδους εμφάνιση σε κάθε διαδικτυακό μέσο. Είναι φανερό ότι και στο διαδίκτυο ισχύει ο περιορισμός των οργανωμένων συζητήσεων π.χ. debate όπως και στα κανάλια. Είναι σωστά όλα αυτά, όπως περιγράφονται;
Σχετικά με το διαδίκτυο – με εξαίρεση τις προσωπικές ιστοσελίδες και τις ιστοσελίδες των συνδυασμών – ο υποψήφιος μπορεί να παραχωρήσει μια συνέντευξη ανά δικτυακό τόπο.
Στο ν. 3870/2010 δεν γίνεται καμία άλλη αναφορά για το διαδίκτυο πλην της γενικής επισήμανσης ότι επιτρέπεται η ελεύθερη διακίνηση προεκλογικού υλικού μέσω του διαδικτύου. Με βάση τους συγκεκριμένους περιορισμούς που θέτει ο νόμος, αλλά και την αναφορά που γίνεται στη συνοδευτική εγκύκλιο για τις δαπάνες και τους τρόπους προβολής υποψηφίων και συνδυασμών, είναι προφανές ότι, υποψήφιοι και συνδυασμοί μπορούν να προβληθούν από το διαδίκτυο (στο πλαίσιο του ορίου δαπανών που δικαιούνται) με διαφημιστικά «banners». Υπάρχει κάποιος περιορισμός για το περιεχόμενο των banners; π.χ. θέμα αρνητικής διαφήμισης ή αν μπορεί να υπάρχει φωτογραφία και σε banner υποψηφίου συμβούλου ή μόνο στου επικεφαλής του συνδυασμού;
Δεν υπάρχει περιορισμός στα banners, υπό την επιφύλαξη ωστόσο, της έκδοσης τιμολογίου και του υπολογισμού στις δαπάνες του συνδυασμού ή του υποψηφίου.
Θεωρείται επίσης ότι δεν τίθεται κανένας περιορισμός στη δημοσίευση άρθρων, δηλώσεων ή ομιλιών, περιοδειών και άλλων προεκλογικών δραστηριοτήτων των υποψηφίων, καθώς και των θέσεων των συνδυασμών, αλλά και συνεντεύξεων γραπτού κειμένου στο διαδίκτυο, με δεδομένο ότι όλα τα παραπάνω αποτελούν δημοσιογραφική ύλη. Φυσικά υπό την προϋπόθεση ότι δεν εμπεριέχουν οικονομική συναλλαγή (απαγορεύεται από το νόμο), κάτι που είναι αυτονόητο, αφού αποτελεί βασικό κανόνα της δημοσιογραφικής δεοντολογίας. Τι επιτρέπεται τελικά;
Στο πλαίσιο της δημοσιογραφικής κάλυψης επιτρέπονται στο διαδίκτυο η καταγραφή των δηλώσεων κτλ. Επίσης επιτρέπεται η αναμετάδοση δηλώσεων ή συνεντεύξεων από άλλους δικτυακούς τόπους εφόσον υπάρχει η σχετική επισήμανση.
Στο νόμο δεν αναφέρονται περιορισμοί για την προβολή σε εφημερίδες. Τι πραγματικά ισχύει;
Εκ του νόμου, δεν τίθεται περιορισμός.
Εμφανίζεται ο εκπρόσωπος ενός συνδυασμού για μια δήλωση σε ένα κανάλι η οποία προβάλλεται στο δελτίο ειδήσεων επί 20 δευτερόλεπτα. Χάνει το δικαίωμα ο συνδυασμός να παρουσιάσει τις θέσεις του στο εν λόγω κανάλι;
Ναι, προσμετράται ως εμφάνιση.
Στο ν. 3870/2010 (άρθρο 6), προβλέπονται συγκεκριμένες εμφανίσεις των υποψηφίων στα ΜΜΕ στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές. Τι θεωρείται στην περίπτωση αυτή ως εμφάνιση; Για παράδειγμα, θα μπορούσε να θεωρηθεί ως εμφάνιση η αναφορά του ονόματος υποψηφίου ή η προβολή του μέσω φωτογραφίας ή video, στο πλαίσιο ρεπορτάζ της εφημερίδας, του ραδιοφώνου, της τηλεόρασης ή της ιστοσελίδας;
Σύμφωνα με το άρθρο 6 του ν. 3870/2010 ως εμφανίσεις οι οποίες υπολογίζονται στο όριο είναι οι συνεντεύξεις των υποψηφίων (συμπεριλαμβανομένων αυτών που διεξάγονται στο πλαίσιο του δελτίου ειδήσεων), η συμμετοχή σε οργανωμένες συζητήσεις και η κάλυψη κατόπιν αιτήματος της προεκλογικής τους δραστηριότητας. Δεν θεωρείται εμφάνιση η κάλυψη της προεκλογικής δραστηριότητας εφόσον γίνεται στα πλαίσια της δημοσιογραφικής ανάδειξης του γεγονότος και δεν προβάλλεται απόσπασμα της ομιλίας.
Γ. ΜΙΣΘΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΙΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ
Πώς αντιμετωπίζεται η περίπτωση καταβολής χαμηλότερου μισθώματος, βάσει μισθωτηρίου συμβολαίου, από τα προβλεπόμενα στην παρ. 2 της αριθ. 13109/31.3.2014 Κοινής Απόφασης των υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών, «Καθορισμός κατηγοριών των παροχών και διευκολύνσεων, κλπ»;
Η ρύθμιση της ανωτέρω Κοινής Υπουργικής Απόφασης, αφορά μόνο τις περιπτώσεις χρήσης από τους συνδυασμούς ακινήτων ως εκλογικών κέντρων, που τους διατίθενται ή παραχωρούνται δωρεάν ή με μειωμένο αντάλλαγμα, επομένως δεν αφορά τις περιπτώσεις κατά τις οποίες μισθώνονται ως εκλογικά κέντρα, ακίνητα με μισθωτήριο συμβόλαιο βέβαιης χρονολογίας (δηλαδή θεωρημένο από την οικεία Δ.Ο.Υ.). Στην περίπτωση αυτή, μίσθωμα αποτελεί το ποσό που προκύπτει από το μισθωτήριο συμφωνητικό.