Την ιστορική αποκατάσταση του θρυλικού Σκυλλία της Σκιώνης επιχειρεί η Λίμνη με τον ομώνυμο κολυμβητικό διάπλου του Β. Ευβοϊκού

του δρ. Ιωάννη Γ. Παλάντζα

Ο Σκυλλίας διεθνώς αναγνωρίζεται ως ο πρώτος κολυμβητής μακρών αποστάσεων, βατραχάνθρωπος, καταδύτης και κυνηγός εναλίων θησαυρών σε όλη την Παγκόσμια Ιστορία. Η καθοριστική του συμβολή του στη διεξαγωγή της ναυμαχίας του Αρτεμισίου, το 480 π.Χ., επηρέασε καθοριστικά την εξέλιξη της ιστορίας του Δυτικού Πολιτισμού.

Πηγές άντλησης πληροφοριών για τον βίο του και τα εκπληκτικά του κατορθώματα είναι ο Ηρόδοτος και ο Παυσανίας, από τους οποίους μαθαίνουμε και για την ύπαρξη της κόρης του Ύδνας, εκπληκτικής δύτριας και συμπρωταγωνίστριας στους άθλους του πατέρα της.

Η προσωπικότητα του Σκυλλία είναι πραγματικά μεγαλειώδης και αινιγματική. Ο ίδιος ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι του αποδίδονταν και άλλες καταπληκτικές ιστορίες και επιδόσεις.
Πολύ πιθανόν είναι το ίδιο πρόσωπο με τον Σκύλακα από τα Καρύαδνα, τον πρώτο εξερευνητή των αραβικών θαλασσών, αποστολή την οποία του είχε αναθέσει ο Δαρείος στα τέλη του 5ου αι., για να συντάξει ένα χάρτη για τη μεγαλειώδη επέκταση των Περσών προς τα Δυτικά. Όταν οι Πέρσες αποφάσισαν να επιτεθούν στις ελληνικές πόλεις της Μ. Ασίας και της ηπειρωτικής Ελλάδας, ο Σκυλλίας, γνωστός ήδη στις τάξεις της περσικής στρατιωτικής αριστοκρατίας, τους ήταν πολύ χρήσιμος. Έτσι τον επιστράτευσαν και χρησιμοποίησαν τον ίδιο και τα εξειδικευμένα συνεργεία του στη ζεύξη του Βοσπόρου, στη διάνοιξη της διώρυγας του Ξέρξη στη Χαλκιδική και σε διάφορες άλλες «ύφυδρες» δραστηριότητες κατά τη διάρκεια της πρώτης περσικής εκστρατείας. Τα πολλά, όμως, ναυάγια περσικών πλοίων στο ακρωτήριο Άθως και τα πολύτιμα φορτία τους, αποτέλεσαν τεράστιο κίνητρο για να επιλέξει ο Σκυλλίας τη Σκιώνη ως νέα πατρίδα του. Από εκεί μπορούσε να λαφυραγωγεί τους υποθαλάσσιους θησαυρούς των εκατοντάδων ναυαγίων της περιοχής. Μετά από 15 χρόνια, στην τρίτη περσική εκστρατεία ο Ξέρξης τον επιστράτευσε και πάλι για την ανέλκυση 300 ναυαγίων στην περιοχή του Πηλίου και τον είχε μαζί του μέχρι την κατάβαση του Περσικού Στόλου στην περιοχή των Αφετών, απέναντι από το Αρτεμίσιο.

Η έκρηξη της ελληνικής του αυτοσυνείδησης δεν του επέτρεψε να συγκρουστεί με τους ομοεθνείς του. Αποσκιρτά, αφού κόβει υποβρυχίως άγκυρες πολλών περσικών πλοίων που συντρίβονται από τα μελτέμια στα βράχια της περιοχής. Στη συνέχεια κολυμπώντας 80 στάδια (7 ναυτικά μίλια) στα ιδιαίτερα επικίνδυνα νερά του Διαύλου των Ωρεών, καταφθάνει στο Ακρωτήριο του Αρτεμισίου, όπου ναυλοχούσε ο ελληνικός στόλος. Πολύ πιθανόν, οι πληροφορίες αυτές του Σκυλλία για τις καταστροφές του περσικού στόλου και τη μείωση της δυναμικότητάς του, ήταν η βασική αιτία που ο Θεμιστοκλής αποφάσισε όχι μόνο να παραμείνει στη Βόρεια Εύβοια αλλά και να ναυμαχήσει με τον Περσικό Στόλο, του οποίου το μέγεθος προκαλούσε δέος. Τα ακόλουθα νικηφόρα συμβάντα μάς είναι λίγο ή πολύ γνωστά?

Ο αντίκτυπος των κατορθωμάτων του Σκυλλία και της Ύδνας στην εποχή τους ήταν τεράστιος. Τα ονόματά τους ενσωματώθηκαν σε μύθους, νέες λέξεις δημιουργήθηκαν από αυτούς, ενώ οι Αμφικτύονες τίμησαν τον ίδιο και την κόρη του με μεγαλοπρεπή χάλκινα αγάλματα στο Μαντείο των Δελφών, τα οποία πολύ πιθανόν μεταφέρθηκαν στην Ιταλία από τους Ρωμαίους. Οι Πολεμιστές του Ριάτσε και η Αφροδίτη του Εσκυλλίνου , ίσως, κρύβουν τα αναζητούμενα χαμένα γλυπτά.

Ο Σκυλλίας δεν αποτελεί μια ακόμα χρυσή σελίδα της ελληνικής Ιστορίας. Από το 2011, όταν για πρώτη φορά αναβίωσε η ιστορική διαδρομή των 14.500 μέτρων στη Λίμνη της Βόρειας Εύβοιας, αποτελεί έμπνευση και τρόπο ζωής για εκατοντάδες αθλητές και εμπλεκόμενους. Σήμερα, έχοντας αναδειχθεί στη ομώνυμη μοναδική Διήμερη Διοργάνωση προωθεί την Ιδέα της Μαραθώνιας Κολύμβησης Ανοικτής Θαλάσσης και των ευεργετημάτων της για όλες τις ηλικίες.

«Πριν από 2.500 χιλιάδες χρόνια ένας μικρός λαός και ένας θρύλος έκανε το αδιανόητο. Αναμετρήθηκε με μια ολόκληρη αυτοκρατορία και υπερασπίστηκε με επιτυχία το ελληνικό και ευρωπαϊκό ιδεώδες. Η αναλογία με τη σημερινή κατάσταση που βιώνουμε στη χώρα μας μάς κάνει αισιόδοξους ότι με ανάλογες συμπεριφορές μπορούμε να βγούμε νικητές από τη μαραθώνια δοκιμασία που έχουμε μπροστά μας».

Φέτος «Ο ΣΚΥΛΛΙΑΣ 2016» επιχειρεί στη Λίμνη Ευβοίας, πέραν των άλλων, να αποκαταστήσει τη θρυλική φυσιογνωμία ενός ακόμα Μεγάλου Έλληνα, τον οποίο η ελληνική Ιστορία πρέπει στο εξής να τον συμπεριλαμβάνει στο Πάνθεον των Ηρώων της. Η συμβολική επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας στην πυρόπληκτη πόλη και το ασημένιο μετάλλιο του Σπύρου Γιαννιώτη στο Ρίο, μπορούν να προσδώσουν αυτόν το σημαίνοντα χαρακτήρα.

Η μαρτυρική και ιστορική Λίμνη και η Β. Εύβοια έχει τη δυνατότητα μελλοντικά να επανατοποθετηθεί στον Παγκόσμιο Ιστορικό και Τουριστικό Χάρτη και μάλιστα σε περίοπτη θέση. Ο Θρύλος, πλέον, έχει επιστρέψει για τα καλά...

(*) Ο δρ. Ιωάννης Γ. Παλάντζας είναι διευθυντής του Λυκείου Λίμνης Ευβοίας